Cúng các bác gồm những gì? Thực hiện nghi lễ cúng các bác như thế nào?

Lễ cúng các bác bao gồm những lễ vật gì? Cần phải thực hiện nghi lễ như thế nào? Đó là những vấn đề được rất nhiều người dân quan tâm khi nhắc đến lễ cúng này. 

Theo văn hóa tâm linh của người Việt Nam, có rất nhiều lễ cúng tại gia đình mà mọi người cần lưu ý để cầu mong cuộc sống bình an, công việc thuận lợi. Một trong số đó phải kể đến lễ cúng các bác. Vậy lễ cúng này bắt nguồn từ đâu? Ý nghĩa của lễ cúng các bác là gì? Cần phải chuẩn bị lễ vật như thế nào và tiến hành cúng ra sao? Tất cả những thắc mắc trên sẽ được giải đáp chi tiết thông qua bài viết dưới đây.

Nguồn gốc của lễ cúng các bác

Lễ cúng các bác, hay còn được biết đến là lễ cúng cô hồn. Đây là một nghi lễ khá phổ biến trong đời sống tâm linh của nhiều gia đình tại Việt Nam. Theo quan niệm của dân gian xưa, con người gồm có 2 phần, phần hồn và phần xác. Khi chết đi, linh hồn sẽ lìa khỏi xác để siêu thoát, đầu thai. Tuy nhiên, cũng có linh hồn do còn oan khuất hoặc không thể siêu thoát được, sẽ trở thành cô hồn, nay đây mai đó phiêu bạt trên dương gian. Họ chịu nhiều khổ đau, không nơi nương tựa, không được thờ cúng, luôn bị đói khát, hành hạ. Chỉ đến khi có người thân trợ giúp về phước đức hoặc đã chịu hết nghiệp phải trả mới có thể siêu thoát, đầu thai chuyển thế. 

Do thường bị hành hạ, đói khát nên các cô hồn thường hay quấy phá các gia đình. Đặc biệt là từ ngày mùng 2 đến rằm tháng 7 hàng năm, theo quan niệm của những người Á Đông, Diêm Vương sẽ cho phép lũ quỷ trở lại dân gian, và điều này khiến mọi người hay bị gặp rắc rối. Tên gọi tháng cô hồn cũng bắt nguồn từ đây. Và chính vì lẽ đó, từ xa xưa, cha ông ta đã tổ chức lễ cúng các bác để bố thí thức ăn cho những cô hồn, từ đó giúp họ được ăn no, không gây phiền nhiễu đến cuộc sống. 

Lễ cúng các bác thường được tổ chức từ ngày 02.07 đến ngày 14.07 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, vì thời điểm này trùng với lễ Vu Lan theo đạo Phật và Tết Trung Nguyên theo phong tục người Hán, do đó, các gia đình sẽ tổ chức lễ cúng các bác sau khi đã thực hiện xong các nghi lễ cúng Phật, cúng thần linh, cúng ông bà tổ tiên và phóng sinh. Ngoài ra, nhiều gia đình, nhất là các hộ kinh doanh cũng thường tổ chức lễ cúng các bác vào các ngày trong tháng, nhằm cầu mong các cô hồn không quấy phá để có cuộc sống yên ổn làm ăn. Theo phong tục của từng vùng miền, thời gian làm lễ cúng cũng có sự khác nhau, chẳng hạn như ở miền Bắc và miền Trung sẽ làm lễ vào ngày 1 và ngày 15 âm lịch hàng tháng, trong khi ở miền Nam sẽ là ngày 2 và ngày 16 âm lịch hàng tháng. 

Cúng các bác vào giờ nào?

Theo quan niệm trong văn hóa tâm linh, lễ cúng các bác nên được thực hiện tốt nhất vào khoảng từ 4h-7h, áp dụng cho cả lễ cúng hàng tháng và vào dịp rằm tháng 7 hàng năm. Bởi ông cha cho rằng các cô hồn mang âm khí, còn mặt trời là tượng trưng cho dương khí. Vào ban ngày, ánh sáng mặt trời chói chang, khiến các cô hồn bị yếu đi rất nhiều. Do đó, nếu tiến hành trong khoảng thời gian này, các cô hồn có thể sẽ không tiếp nhận được lễ vật, làm giảm ý nghĩa của lễ cúng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là không cúng vào tối muộn, chỉ nên làm lễ vào lúc chiều tối.

Cúng các bác bao gồm những lễ vật gì?

Văn hóa tín ngưỡng ở nước ta rất đa dạng. Mỗi một vùng miền lại có một nét đặc sắc trong tín ngưỡng riêng. Điều này tạo nên sự phong phú trong cách chuẩn bị những lễ vật trong văn hóa thờ cúng, và lễ cúng các bác cũng không phải là ngoại lệ. Dẫu vậy, cho dù ở bất cứ nơi đâu, lễ cúng này vẫn bao gồm một số lễ vật cơ bản, quan trọng, có thể kể đến như:

• Cháo trắng: 1 nồi lớn. Theo quan niệm dân gian, những cô hồn do quanh năm bị đói khát nên không thể nuốt được những thức ăn bình thường. Do đó, khi chuẩn bị cháo, cần phải nấu cháo loãng để họ có thể ăn được.
• Mía: tùy tâm gia chủ. Gia đình có thể để nguyên vỏ hoặc cạo sạch, chặt thành nhiều khúc nhỏ, mỗi khúc dài khoảng 15cm.
• Giấy tiền, vàng mã, quần áo nhiều màu các loại: tùy tâm. Gia chủ nên đặt ở 4 góc của mâm cúng, mỗi góc cắm số nén hương lẻ, chẳng hạn như 1, 3 hoặc 5 nén.
• Ngô luộc, khoai luộc, sắn luộc: cắt khúc nhỏ
• Bánh kẹo, bim bim, bỏng ngô, bỏng gạo: tùy tâm
• Đường thẻ: 12 viên
• Muối hạt, gạo trắng: 1 đĩa. Đây được xem là 2 vật tạo nên thức ăn của người còn sống. Vì thế cúng muối và gạo cũng tượng trưng cho sự bố thí để các cô hồn được ăn no.
• Nhang, đèn
• Hoa quả: 1 đĩa
• Hoa tươi: 1 bình.

Ngoài ra, gia chủ có thể chuẩn bị thêm lễ vật sao cho tươm tất. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, mọi lễ vật dùng để cúng các bác cần là đồ chay, không được cúng đồ mặn như xôi thịt bởi điều này rất dễ khiến các cô hồn nổi tâm tham. 

Thực hiện lễ cúng các bác như thế nào?

Quy trình thực hiện lễ cúng các bác là giống nhau đối với lễ cúng hàng tháng và cúng vào dịp rằm tháng 7, bao gồm:

Bước 1: Chọn ngày và giờ tổ chức lễ cúng sao cho phù hợp

Bước 2: Chuẩn bị lễ vật 

Bước 3: Khi đến giờ làm lễ, gia chủ bày biện lễ vật bên ngoài nhà. 

Bước 4: Người đại diện thắp hương và đọc văn khấn. Sau khi hương cháy hết thì đốt vàng mã và rắc muối gạo xung quanh. 

Một vài điều lưu ý khi thực hiện lễ cúng các bác 

Không giống những lễ cúng khác, lễ cúng các bác được sử dụng để bố thí cho các cô hồn, cho họ được ăn no để không còn quấy phá gia đình. Do đó, gia chủ cần hết sức lưu ý khi thực hiện lễ cúng để tránh rước các vong hồn về nhà. Nhiều người quan niệm cô hồn vào nhà sẽ phù hộ cho gia chủ làm ăn phát đạt. Đây là một cách nghĩ sai lầm bởi chỉ ông bà tổ tiên mới phù hộ cho con cháu còn các cô hồn thì không.

Vì vậy, để tránh những sai lầm có thể xảy ra trong lễ cúng, gia chủ nên thực hiện lễ cúng các bác ở đình, chùa, miếu, những nơi có thầy cúng, thầy pháp. Bởi họ là những người có năng lực, có thể mời các cô hồn đến và tiễn họ đi. Ngoài ra, khi thực hiện lễ cúng ở những nơi này, sẽ giúp các cô hồn có thể được nghe kinh Phật, sớm giác ngộ Phật giáo để nhanh chóng siêu thoát, không còn cùng cực.

Còn nếu trong trường hợp không thể có điều kiện cúng bái ở đền, miếu, chùa chiền, gia đình có thể thực hiện lễ cúng các bác tại nhà, tuy nhiên, gia chủ cần phải lưu ý một số vấn đề như sau:

• Không được thực hiện lễ cúng các bác ở trong nhà, cần phải làm ở ngoài sân, ngoài đường hay vỉa hè để tránh các cô hồn vào nhà, gây phiền nhiễu, quấy phá.
• Nên thực hiện lễ cúng các bác sau khi đã hoàn thành xong lễ Phật, lễ thần linh, lễ gia tiên.
• Trước khi tiến hành lễ cúng, gia chủ cần phải chuẩn bị kỹ văn khấn. Nên tham khảo nguồn từ những sách văn khấn uy tín hoặc liên hệ các thầy pháp để được tư vấn. Bởi đây là lễ cúng cô hồn, việc đọc văn khấn sao cho đúng và chính xác rất quan trọng để có thể mời cô hồn về lấy đồ ăn và tiễn họ đi khi lễ cúng kết thúc. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, không nên đọc văn khấn trước khi tiến hành lễ cúng bởi theo quan niệm tâm linh, điều này là không tốt. 
• Trong quá trình làm lễ cúng các bác, gia chủ không nên cầu xin bất kỳ điều gì, chỉ nên thành tâm gửi đồ ăn đến các cô hồn, bố thí cho hoàn cảnh cùng cực của họ. 
• Khi thực hiện lễ cúng xong, cần đốt toàn bộ vàng mã, giấy tiền trên mâm cúng. Ngoài ra, cũng cần vẩy muối gạo khắp bốn phương tám hướng để tiễn các cô hồn. Cần lưu ý rằng không được vẩy muối gạo vào nhà, chỉ được vẩy ở sân, ngoài đường.
• Trong thời gian làm lễ cúng, không nên để trẻ em, phụ nữ mang thai hay những người bị yếu bóng vía đến gần để tránh những cô hồn trêu chọc.
• Không được ăn vụng khi chuẩn bị lễ vật, ngoài ra cũng cần đảm bảo mâm cúng không bị các con vật (chẳng hạn cho chó, mèo,…) động chạm hay làm đổ.
• Sau khi lễ cúng kết thúc, nếu gia đình bạn không ăn các lễ vật thì không được bỏ đi, hãy phân phát cho những người nghèo khó, vừa tránh lãng phí, vừa thể hiện được sự từ bi, bố thí cho hoàn cảnh khó khăn. 

Đặt mâm cúng các bác, cô hồn ở đâu nhanh chóng tiện lợi

Trên đây là những thông tin chi tiết về lễ cúng các bác mà muốn chia sẻ đến bạn. Hi vọng với những chia sẻ đó sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về lễ cúng này, từ đó có sự chuẩn bị đầy đủ. Có thể nói, trong toàn bộ lễ cúng, việc chuẩn bị lễ vật sao cho đủ và chính xác là vô cùng quan trọng.

Mặc dù không nhiều lễ vật như đa số các lễ cúng khác, tuy nhiên, làm sao để chuẩn bị cho chu đáo cũng đang gây ra nhiều khó khăn. Tuy vậy nếu do hoàn cảnh quá bận rộn khiến bạn khó có thể chuẩn bị lễ vật sao cho chu đáo thì cũng đừng lo lắng, hãy liên hệ với ngay hôm nay.

Chúng tôi có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung ứng dịch vụ mâm cúng các bác nói riêng và các loại mâm cúng nói chung. Chỉ cần liên hệ với chúng tôi, đội ngũ nhân viên sẽ nhanh chóng tiếp nhận yêu cầu, tư vấn để đưa ra được những lựa chọn tối ưu nhất. Toàn bộ lễ vật sau đó sẽ được chuẩn bị đầy đủ, đóng gói cẩn thận và chuyển đến tận nơi theo yêu cầu của khách hàng, vô cùng tiện lợi và đảm bảo độ tươi mới cũng như an toàn vệ sinh.

Để biết thêm thông tin chi tiết về dịch vụ đồ cúng của chúng tôi, vui lòng liên hệ với bộ phận tư vấn, mọi thắc mắc của khách hàng về các lễ cúng sẽ được giải đáp nhanh chóng nhất.