Tết Đoàn Viên Là Ngày Nào? Tết Đoàn Viên Có Ý Nghĩa Gì?

Đúng như cái tên gọi, Tết Đoàn Viên chính là ngày mà mọi thành viên trong gia đình đoàn tụ. Cùng nhau hỏi thăm sức khỏe và trao nhau những món quà ý nghĩa. Ngày tết này cũng có tên gọi khác đó là Tết Trung Thu. Cùng chúng tôi tìm hiểu về phong tục của ngày lễ này nhé.

Là một nét đẹp truyền thống văn hóa của người dân Việt Nam từ xa xưa đến nay. Tết Đoàn viên là ngày lễ mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Trong ngày lễ này, mọi người trong gia đình cùng nhau quây quần ăn cơm. Và sau đó là ngắm trăng cũng như trò chuyện vui vẻ. Xem lũ trẻ con cùng nhau nô đùa phá cỗ.

Cũng chính những phong tục đó mà ngày lễ này càng trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết. Gắn kết tình cảm anh em, mọi người trong gia đình lại với nhau. Vậy ngày Tết này có những phong tục gì và cần chuẩn bị gì cho ngày lễ? Nội dung bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích.

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Tết Đoàn Viên là gì?

Tết Đoàn Viên hay còn có tên gọi khác là Tết Trung Thu. Được tổ chức vào ngày 15 tháng 8 âm lịch hằng năm. Trong ngày này, ánh trăng được cho là tròn trịa nhất. Mang một ý nghĩa tròn đầy viên mãn nên được người ta gọi là ngày tết Đoàn Viên.

Bên cạnh đó, nhiều quan niệm dân gian cho rằng, trong ngày rằm tháng 8 này. Là thời điểm chính thức kết thúc vụ mùa. Và cũng là thời điểm để con người có thể làm lễ vật nhỏ dâng lên trời đất. Cảm ơn các vị thần đã mang đến cho người nông dân có được một mùa màng bội thu.

Lâu dần, thì dịp rằm tháng 8 lại trở thành dịp để mọi người trong gia đình. Có thể trở về quây quần bên nhau, sum họp. Cũng từ đó mà ngày Tết Đoàn Viên mang ý nghĩa đúng như tên gọi của nó.

Trong các truyền thống văn hóa của các nước khác nhau, không chỉ có mỗi Việt Nam. Là có ngày lễ tết này, mà đây còn là ngày lễ tết của một số nước trên thế giới. Như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Malaysia…

Tuy mỗi một nước khác nhau sẽ có những nghi thức đón ngày lễ này khác nhau. Tuy nhiên ý nghĩa của nó luôn là việc giúp mọi thành viên trong gia đình gắn kết với nhau. Trở về cùng với gia đình sau những ngày xa cách.

Về nguồn gốc của ngày Tết Đoàn Viên thì theo nhiều nghiên cứu của các nhà khảo cổ học. Thì ngày lễ tết này đã có nguồn gốc từ lâu đời, trải qua hàng ngàn năm về trước. Những bằng chứng cho thấy sự tồn tại của nghi lễ này. Đó chính là những chi tiết và hình ảnh được khắc họa trên bề mặt của trống đồng Ngọc Lũ. Đó chính là hình ảnh miêu tả lễ hội người nông dân tạ ơn thần linh sau những mùa vụ bội thu.

Bên cạnh đó, ở những văn bia được khắc từ năm 1121 ở chùa Đọi. Thì ngày lễ này đã có từ thời Lý và thường được tổ chức thực hiện ở Kinh thành Thăng Long. Nhiều hoạt động được diễn ra trong ngày lễ này như đua thuyền, múa rối nước hay là rước đèn… Đến thời Lê Trịnh, thì ngày lễ này còn được tổ chức một cách xa hoa, long trọng hơn nữa. Trong các cung vua, phủ chúa.

Theo truyền thuyết của dân gian, thì vào ngày tết này, luôn tồn tại. Những sự tích về chú Cuội, chị Hằng, hay truyền thuyết Hậu Nghệ và Hằng Nga, truyền thuyết Thỏ Ngọc,…Để chứng minh cho nguồn gốc ngày lễ.

Và cho đến thời điểm hiện nay, thì khi nhắc đến này tết Trung thu. Không ai không liên tưởng ngay đến hình ảnh cung trăng có chú Cuội. Cùng với chị Hằng và Thỏ Ngọc. Đây được coi là nét đẹp và là hình ảnh biểu tượng cho ngày lễ này.

Mỗi phong tục trong ngày Tết đoàn viên có ý nghĩa gì?

Trong ngày Tết Đoàn Viên theo phong tục của người dân Việt Nam. Có khá nhiều hình ảnh quen thuộc, như việc tế Nguyệt, rước đèn lồng, múa lân, phá cỗ… Tất cả đều được tổ chức một cách trang trọng, để cho ngày lễ thêm ý nghĩa. Mỗi một phong tục đều sẽ có những ý nghĩa riêng.

Phong tục tế Nguyệt (cúng trăng)

Vào ngày rằm tháng 8 là thời điểm trăng tròn vành vạch và đẹp nhất. Chính vì thế mà từ xa xưa, người ta đã truyền tai nhau. Và cùng nhau thực hiện nghi thức tế Nguyệt này. Trong ngày rằm này, các gia đình sẽ chuẩn bị những mâm cỗ đầy. Với các lễ vật như hoa quả, bánh trung thu, mâm cỗ mặn… tùy theo phong tục của từng địa phương.

Sau đó, gia chủ sẽ trực tiếp đứng ra để thực hiện nghi thức tế Nguyệt. Nhằm cảm tạ trời đất và các vị thần linh đã ban mưa thuận gió hòa. Đồng thời giúp cho mùa màng được bội thu. Sau nghi thức này thì mọi thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau tụ họp. Để cùng thực hiện nghi thức phá cỗ đêm trăng.

Phong tục phá cỗ đêm trăng ngày tết

Đây là nghi thức được nhiều trẻ em thích nhất. Tất cả mọi người trong gia đình cùng nhau quây quần và thực hiện việc phá cỗ, bằng cách ăn uống và thưởng thức các loại bánh trái đã chuẩn bị. Mâm cỗ thường được sử dụng để cúng thần linh trước, còn nghi thức phá cỗ cũng được xem như việc hạ lễ sau khi đã dâng lên các vị thần linh trước đó.

Phong tục ngắm trăng, thưởng nguyệt

Một nghi thức có nguồn gốc từ thời nhà Đường (ở Trung Quốc). Đó chính là việc thưởng nguyệt vào đêm trăng rằm tháng 8. Phong tục này có thể nói là xuất phát từ nghi lễ cúng trăng.

Ở thời đại hiện nay, thì ít người thực hiện nghi thức này bởi ánh điện thành phố. Tuy nhiên, vào đêm trăng rằm, mọi người trong gia đình. Sẽ cùng nhau ngắm ánh trăng tròn đầy đấy. Để cầu mong cho nhau những điều tốt đẹp nhất.

Phong tục múa Lân

Lân là một hình ảnh biểu tượng cho sự may mắn cũng như đem đến nhiều tài lộc. Đối với tục múa Lân, thì người Việt thường được xem múa lân. Từ đêm 14 và đêm 15 tháng 8 âm lịch.

Đối với các đoàn Lân, thì có thể múa ngoài đường, hoặc ghé thăm từng nhà. Đặc biệt là các quán hàng có mở cửa, và người ta quan niệm rằng. Khi Lân vào nhà thì gia đình đó sẽ gặp nhiều may mắn hơn. Đám múa lân thường sẽ có những người đội đầu lân và mô phỏng hình ảnh của một chú Lân đang nhảy múa.

Ngoài ra còn có thêm Thổ địa, hội đánh trống lân… tạo nên sự vui nhộn, Lân đi tới đâu trẻ con theo đến đấy. Nhiều gia đình còn dùng tiền treo lên cây cao để Lân trèo lên lấy nhằm cầu may mắn.

Phong tục rước đèn lồng

Nhắc đến ngày tết Trung thu thì không thể không nhắc tới đèn lồng. Đây là dịp để trẻ em có thể nô đùa cùng với bạn bè của mình, trong tay là những chiếc đèn với nhiều hình thù khác nhau.

Trước đây thì đèn lồng chỉ là hình ảnh sao 5 cánh được làm từ giấy gió, nhưng sau này đã được cải tiến thành nhiều hình hài với nhiều màu sắc khác nhau, tạo nên sự đa dạng và thích thú cho lũ trẻ.

Phong tục cắt bánh trung thu

Là ngày tết Trung Thu thì biểu tượng đó không thể thiếu đó chính là bánh trung thu. Đối với món ăn này, thường sẽ có nhiều hương vị khác nhau, có thể là bánh dẻo hoặc bánh nướng. Món ăn này được xem là món quà ý nghĩa dành tặng cho cha mẹ, người thân hay bạn bè của mình trong dịp lễ. Đây là biểu tượng của sự may mắn và hạnh phúc tròn đầy.

Hình dáng của bánh tròn, và theo quan niệm từ xưa, số miếng bánh được cắt ra chính là số lượng các thành viên trong gia đình, đồng thời khi cắt bánh càng đều, càng đẹp thì gia đình đó sẽ càng hạnh phúc, êm ấm và hòa thuận.

Phong tục thi bày mâm cỗ cúng trăng

Đối với một số vùng miền thì không còn được thấy nghi thức này nữa, tuy nhiên ở một số nơi thì vẫn giữ được phong tục thi bày mâm cỗ để cúng trăng, thi làm bánh giữa các xóm, các thôn với nhau.

Những mâm cỗ đầy sẽ được bày biện với nhiều hình thù được tạo nên từ hoa quả, nhiều loại bánh được tạo ra và trang trí đẹp mắt, sau đó mọi người cùng nhau chấm điểm để lựa chọn ra đội thắng cuộc. Cùng với đó là những tiết mục văn nghệ mua vui, những màn múa lân rộn ràng giúp không khí ngày lễ càng được phấn khởi hơn.

Phong tục thi hát Trống quân

Đối với phong tục này thì thường chỉ có ở người dân miền Bắc trong dịp tết Trung thu. Đây là phong tục có từ lâu đời và được người dân gìn giữ phát huy. Khi đó hai bên nam nữ sẽ vừa hát và vừa đối đáp nhau. Đồng thời tạo nên những âm thanh và nhịp đệm cho câu hát. Bằng cách đánh trống, hoặc đánh vào dây gai, dây thép.

Thông thường thì người ta hay biến tấu mấy bài thơ lục bát để tạo nên những câu hát. Có những câu đố hiểm hóc, dí hỏm cũng được nhiều người chơi đố vui với nhau. Cũng là cách để người ta chọn bạn tình khi giải được câu đố một cách thông minh, hóm hỉnh.

Ngày Tết Đoàn Viên bày biện mâm cỗ có gì?

• Bánh Trung thu: là món ăn không thể thiếu trong ngày lễ tết này. Hình ảnh những chiếc bánh với hình tròn, biểu tượng cho sự tròn đầy viên mãn luôn là món quà tốt nhất để dành tặng người thân, bạn bè.
• Thịt heo quay: là một món ăn được yêu thích và không thể thiếu trong mâm cỗ ngày tết Trung thu. Khi chuẩn bị món ăn này cũng có thể ăn kèm cùng với bánh ướt, bánh hỏi hoặc bún đều được.
• Gỏi bưởi: đây là một món khi ăn sẽ có vị thanh mát, đồng thời những tép bưởi được trộn với tôm sú, ba chỉ luộc, cùng với sốt chua cay sẽ tạo nên món ăn không thể chê vào đâu được.
• Xôi cốm: cũng là một món ăn cần phải có trong mâm cỗ, với nguyên liệu chính được chế biến từ đậu xanh, cốm non và dừa, sẽ tạo nên món ăn thơm ngon mùi vị nếp mới.

Trên đây là những thông tin bổ ích về ngày lễ Tết Đoàn Viên mà bài viết cung câp cho bạn. Nếu như muốn biết thêm nhiều hơn nữa về những ngày lễ tết, thì có thể tham khảo để được tư vấn cũng như hướng dẫn một cách tốt nhất.